Beroemd als een van de belangrijkste wetenschappers van de 20e eeuw en auteur van De Relativiteitstheorie, weet niet iedereen dat Albert Einstein ook een fervent zeiler was. Hij werd beschouwd als een genie in de fysica, maar zijn vaardigheden in het besturen van boten werden als slecht beschouwd, maar toch bleef zeilen een centraal onderdeel van zijn leven.
"Aan het roer brengt Albert Einstein zijn vrienden enthousiast op de hoogte van zijn nieuwste wetenschappelijke ideeën.Hij bestuurt het schip met de vreugde en het gemak van een kind,"
schreef Rudolf Kayser, de auteur van Einsteins biografie in 1930. Einstein zelf beweerde dat zeilen hem kon helpen zich helemaal te laten gaan en de wereld te vergeten. Het is echter de vraag in hoeverre dit waar was, want hij ging vaak zeilen met een notitieboekje en potlood in de hand om zijn gedachten over de wereld en de werking ervan op te schrijven.Zijn vrienden erkenden ook dat hij op zijn gelukkigst was als hij zeilde, en dat de ervaring van het zeilen hem enorm hielp om ruimte en tijd te begrijpen, wat een onschatbare rol speelde in zijn ontdekkingen.
De zeiler die niet kon zwemmen
Dus hoe was Einstein als zeiler? Hij verloor zijn oriëntatie, liet vaak zijn mast vallen, liep soms aan de grond of kwam bijna in aanvaring met andere schepen. Omdat hij nooit heeft leren zwemmen en weigerde een reddingsvest te dragen, is het een wonder dat hij niet verdronken is. Eén ding is zeker, hij had geen tekort aan avonturen
. Maar bij Einstein, die de reputatie had een vreselijke zeiler te zijn, was het misschien geen kwestie van vaardigheid, maar meer van plezier hebben in het onverwachte, niet gehinderd door voorzichtigheid.Einstein begon met zeilen toen hij ongeveer 20 jaar oud was op het Meer van Zürich, waarbij zijn bemanning vaak bestond uit de dochter van zijn hospita, Suzanne Markwalder. Zij beschreef later dat als de wind wegviel en de zeilen verslapten, Einstein een notitieboekje tevoorschijn haalde en begon te krabbelen, "maar zodra er weer een zuchtje wind was, was hij weer klaar om te gaan zeilen".
De Tümmler / "Bruinvis"
Einsteins liefde voor zeilen was zo groot dat een groep bewonderaars, waaronder de Amerikaanse bankier Henry Goldman, hem in 1929 op zijn 50e verjaardag een zeilboot
. De boot werd gebouwd door ingenieur Adolf Harms en kreeg de naam Tümmler (vertaald als "bruinvis"): een 7 meter lange, 2,35 meter brede shalup met een Bermuda-zeil, een beweegbare kiel en een 5 pk hulpmotor. De voor die tijd innovatieve zeilopstelling bestond uit een grootzeil van 16,05m2, een stagzeil van 3,95m2 en een fok van 8,25m2. Het ruim bestond uit een kajuit met twee slaapplaatsen. Einstein noemde het "de kleine dikke boot" en was dol op de Tümmler. Hij schreef zelfs aan de scheepswerf: "De zeilboot heeft mijn grootste respect en ook het respect van alle mensen die ermee hebben gevaren. Het combineert een hoge mate van stabiliteit met een relatief hoge mobiliteit en comfort voor de bediening".
Eenvoud was essentieel, want Einstein had geen interesse in racen. Hij had zelfs een hekel aan motoren, die hij veel te ingewikkeld vond, en naar verluidt weigerde hij zelfs het cadeau van een buitenboordmotor (Einstein had tenslotte nooit leren autorijden, leerde pas een camera gebruiken toen hij al in de 50 was, en had moeite met typen op een typemachine). Het enige wat hij wilde was reizen.
Een dromerige en instinctieve zeiler die zijn zeilen niet wilde bederven met te veel technische kennis. Een zeeman die de plaag van de kustwachters was, maar voor wie zeilen zijn grootste passie was.De vreugde van de Tümmler zou echter niet lang duren. Toen Einstein in 1933 naar de Verenigde Staten moest vluchten, legden de nazi's beslag op al zijn bezittingen
Avonturen in een nieuw landOok
in zijn nieuwe vaderland zette Einstein zijn passie voort.Zijn nieuwe boot was een klein zeilschip van 5 meter genaamd de Tinef
(de naam komt uit het Duits, dat het uit het Jiddisch overneemt, en betekent "iets waardeloos") en het is uit deze tijd dat zijn zeilmislukkingen bekend zijn. In 1939, toen hij werkte aan zijn verenigde veldtheorie, huurde hij een huisje op Long Island met uitzicht op Cutchogue Harbour. Hij raakte bevriend met de plaatselijke winkeleigenaar David Rothman, zelf een amateur-wetenschapper en, net als Einstein, een amateur-violist, en zij brachten hun avonden vaak door met het samen spelen van kam ermuziek.Robert Rothman, Davids zoon, die toen 12 jaar was, herinnerde zich in de New York Times dat hij zich als jongen Einsteins nogal karakteristieke haardracht en sterk Duits accent herinnerde, evenals verhalen over zijn mislukte zeiltochten.
Een van die tochten was in 1944, toen Einsteins boot op een rots stootte, vol water liep en kapseisde terwijl hij op Saranac Lake in de Adirondack Mountains van de staat New York zeilde.
Einstein raakte bekneld onder een
Slechtezeeman of genie?
Velen betwisten dat hij een slecht zeeman was en dat
Einstein in feite precies wist waar hij mee bezig was. Niet alleen dat, zij wijzen ook op het feit dat hij, ondanks het feit dat hij geen zwemmer was, zich tijdens het ongeluk in 1944 toch zonder paniek had weten te bevrijden. Hij gaf er de voorkeur aan de kust te volgen en in kalmere zeeën te blijven, zodat het nooit in hem opkwam dat hij de weg naar huis niet zou kunnen vinden. Het lijkt erop dat zijn mislukkingen vooral te wijten waren aan het nemen van veel te veel risico's.Ronald W. Clark onthult in zijn boek
Einstein:Life and Times, onthult dat Einstein zich regelmatig onverschillig toonde voor gevaar of dood en zo onverschrokken was bij guur weer dat "hij meer dan eens moest worden weggesleept nadat zijn mast was omgevallen". Een andere reden was waarschijnlijk zijn perverse genoegen in het onverwachte. Einsteins vriend Leon Watters herinnerde zich dat hij op een reis samen "terwijl we in een interessant gesprek verwikkeld waren, plotseling 'Achtung!' riep omdat we bijna op een andere boot waren. Hij week uit met een uitstekende beheersing en toen ik opmerkte dat we er bijna waren geweest, begon hij te lachen en voer rechtstreeks naar de ene boot na de andere, tot mijn afgrijzen; maar hij week altijd op tijd uit en lachte dan als een ondeugende jongen". Hij was net zo blij als hij aan de grond liep.
Johanna Fantova, een bibliothecaresse uit Princeton en Einsteins oude vriendin, met wie hij in de jaren veertig vaak op het Carnegie-meer zeilde, getuigdeook dat Einsteins zeilkunsten eigenlijk niet slecht waren. Zij schreef in haar memoires: "Einsteins gezondheid begon achteruit te gaan, maar hij bleef zich bezighouden met wat zijn favoriete tijdverdrijf bleef, zeilen.". Fantova suggereert dat het niet onbekwaamheid was, maar eerder de onderdompeling in het denken over de wetten van de fysica die ten grondslag lag aan Einsteins falen als zeiler. Want zij schrijft: "Ook hier hielp zijn analytische precisie hem de geringste beweging van de lucht te berekenen, zelfs op een bijna windstille dag. Zelden heb ik hem zo opgewekt en in zo'n lichte stemming gezien als op dit primitieve scheepje.".
krachten van de natuur, bij al hun ongebreidelde manifestaties, vertonen nog steeds een grote orde. En het was dit, en het begrijpen ervan, waar Einstein zich mee bezig hield. Het is op het water, en terwijl wij ons er doorheen bewegen, dat de wetten van de fysica duidelijk worden
Zoals Einstein opmerkte:
"De natuur verbergt haar geheimen omdat ze subliem is, niet omdat ze een bedriegster is".
Einstein hield zijn schip
Tinef tot aan zijn dood in 1955.
Einsteins enthousiasme voor zeilen is nog steeds aanstekelijk. Ziet u zichzelf al op zee? Wij regelen het graag voor u.
